Дьокуускай куорат Саха гимназията 15 сылын бэлиэтээтэ

Алтынньы 27 күнүгэр  Өксөкүлээх Өлөксөй аатынан культура дьиэтигэр Дьокуускай куорат Саха гимназиятын 15 сыллаах үлэтин түмүгүн үөрүүлээх быһыыга-майгыга бэлиэтээтэ.

Бу   бэлиэ күн сүрүннүүр, үөрүүлээх түгэнэ  сахалыы  сиэри-туому тутуһан, алгысчыт алгыһынан арылынна.

Саха гимназия дириэктэрэ Валентина Софронеева өрүүтүн өйүүр, кэмигэр өйдүүр дьонноругар Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дарханыгар Егор Борисовка,  Саха Өрөспүүбүлукэтин Бырабыыталыстыбатыгар, Саха Өрөспүүбүлукэтин үөрэҕин министиэристибэтигэр, Дьокуускай куорат Баһылыгын дьаһалтатыгар,  Дьокуускай куорат Уокуругун дьаһалтатын  Үөрэххэ управлениетыгар махталын биллэрдэ. Маны таһынан Дьокуускай куорат национальнай гимназия дириэктэригэр Н. К. Чиряевка, «Айылгы” төрөппүттэр түмсүүлэригэр, өй-санаа, тирэх буолбут күндү   төрөппүттэргэ, саха кэскилэ буолар үөрэнээччилэригэр бүгүҥҥү үөрүүлээх сүргэ көтөҕүүлээх күнүнэн истиҥник эҕэрдэлээтэ, махтал тылларын анаата. Валентина Васильевна эҕэрдэтин сахалыы, нууччалыы, немецтии тылларынан эттэ.

Cаха гимназиятия сайдар саҕахтарын, төрүттэммит устуоруйата 2001 сыллаахтан са5аланар.  Саха национальнай гимназиятыгар маҥнайгы кылааска 350-тан тахса оҕо үөрэнэ кэлбит.  Бу гимназия үөрэҕин үлэһиттэригэр да, төрөппүттэригэр да, соһуччу буолбут. Ордук “Айылгы” уопсастыба түмсүүтүн чилиэннэригэр, эбии сахалыы куттаах-сүрдээх оскуола аһыллыахтааҕа дьэҥкэтик көстүбүтэ. Гимназия онуоха-маныахха диэри Саха национальнай гимназиятыгар тэттик оскуола буолан үлэтин саҕалаабыта.

 Гимназия   коллективын,  үөрэнээччилэрин, төрөппүттэрин эҕэрдэлии кэлбиттэр Үөрэх министрэ Феодосия Габышева, «Россия ийэлэрэ» Бүтүн Россиятааҕы уопсастыбаннай хамсааһын Саха сиринээҕи салаатын бэрэссэдээтэлэ Прасковья Борисова, Дьокуускай куорат Уокуругун дьаһалтатын  Үөрэххэ управлениетыттан  Савелий Адамов, Ыччат уонна спорт министиэристибэлэриттэн Алексей Щербаков, Мария Захарова,  Төрүт омуктар оскуолаларын чинчийэр  институтун дириэктэрэ Светлана Семенова, дириэктэрскэй корпус.

Феодосия Васильевна Саха гимназия салалтатыгар, учууталларга үлэлэригэр үрдүк ситиһиини баҕарда, үөрэхтээһиҥҥэ ахсаабат болҕомтону ууралларын бэлиэтээтэ, улахан махталын төрөппүттэргэ биллэрдэ.  Уонна Саха Өрөспүүбүлукэтин үөрэҕин министиэристибэтин  аатыттан нуучча уонна саха тыллларын кабинетын  аныыр туһунан сертификат туттарда.

 Гамбургтан Саха гимназия доҕоро, идэтинэн физика уонна нуучча тылын учуутала Матиас Бургхард  анаан минээн кэлбит. Господин Бургхард бэйэтин этиитигэр маннык диэн бэлиэтээтэ: “Саха оҕолоро кыра кылаастан бэйэлэрин төрөөбүт тылларынан үөрэнэллэр, традицияларын сахаларын культуратын билсэллэр, орто кылаастарга английскай, немецкай тыллары үөрэтэн омук сиригэр дьон хайдах олороллорун билсэллэр, холобурга ыллахха Германияҕа. Онтон үрдүкү кылаастарга мин өйдүүрбүнэн оҕолор бэйэлэрин дьаһана үөрэнэллэр, кинилэр инникилэрэ биһигиттэн аҕа саастаах дьонтон, учууталлартан, төрөппүттэртэн  тутулуктаах диэн этэр. Матиас Бургхард физика кабинетыгар анаан ветрянай станция бэлэхтээтэ.   

 Саха гимназия үс күн устата куорат учууталларыгар, төрөппүттэргэ Аһаҕас аан тэрийэн 15 сыл устата муспут үлэлэрин түмүгүн көрдөрдүлэр, быыстапка тэрийдилэр.

 Изольда Кириллина, немец тылын учуутала, тас дойдулары кытта сибээскэ куратора санаатын үллэһиннэ: “Биһиги гимназиябытыгар ”Диалог культуры” диэн проект үлэлиир. Дьиҥэ эрдэ тэрийбиппит ол гынан баран дуогабар баттаһан 2014 сылтан саҕаламмыта. Ааспыт үөрэх дьылыгар “Школьный обмен” диэн проект чэрчитинэн Гамбург куорат араас оскуолаларыттан алта немец учуутала, ыам ыйыгар 14 немец үөрэнээччилэрэ кэлэн ыалдьыттаан көрөн-истэн барбыттара. Онтон бэс ыйыгар биһигиттэн тоҕус  оҕо биир ый баран үөрэнэн кэлбиттэрэ. Кинилэр онно тиийэн ыалга босхо олороллор, айаннарын суотун эрэ төлүүллэр. Бу ахсынньы ыйга эмиэ аҕыс учуутал уопут атастаһа  бараары сылдьаллар. Биһиги оҕолорбут немецкий языковой экзамен туттараллар, ол эбэтэр  DSD экзамен. DSD проегынан Россия үрдүнэн 100 оскуола үлэлиир. Бу экзамен Саха сиригэр 2012 сылтан киирбитэ, биһиги куораппытыгар, Саха гимназиятыгар уонна классическай гимназияҕа баар. Иккис кылаастан саҕалаан омук тылын үөрэтэбит. Бэһис кылааска тахсан иккис омук тылын үөрэтэллэр немецкэй-английскай, английскай-немецкэй”. Ааспыт үөрэх дьылыттан гимназияҕа “Новый вектор” поликультурнай центр тэриллбэ ол үлэтин  туһунан Татьяна Ядрихинская, английскай тыл учуутала билиһиннэрдэ.

 Саха гимназиятыгар араас төрөппүт түмсүүлэрэ олус көхтөөхтүк үлэлииллэр. Олортон биирдэстэрэ “Аҕа сүбэтэ” буолар. Бу туһунан управляющай Сэбиэт бэрэссэдээтэлэ Александр Семенов кэпсээтэ:  “Маннык тэрилтэ оскуола аайы баар буолбатах, салайааччыбыт гимназия учуутала Егор Егорович Жерготов көҕүлээн үлэлэтэр. Үс сылга талыллыбыта. Балаҕан, алтынньы  ыйдарга түмсэн мунньахтыыбыт, сыллааҕы былаан ылынабыт. Холобур хас биирдии кылаастан биирдии аҕа кэлэн кыттар уонна атыттарга тиэрдэр туох үлэ хамнас барыахтааҕын. Итиннэ сүрүннээн оҕону сахалыы эйгэҕэ сыһыарааһын диэн сыал-сорук туруоран үлэлиибит. Куорат оҕолоро, оннооҕор  муус аннынан хайдах балыктыыры билбэттэр, булт-алт туһунан эмиэ өйдөбүллэрэ аҕыйах, дьэ ол онно күүс-көмө, традиция сүтэн хаалбатын курдук үлэни ыытабыт. Өссө гимназия бэйэтэ мунхалаах онон сайын да, кыһын да уолаттар аҕаларын кытта балыктыыллар. “Аҕа уонна Уол” диэн күрэх Өрөспүүбүлүкэҕэ сүрдээҕин тэнийдэ, куорат да иһинэн ыытыллар буолла онно дьэ саха гимназия кыттар”. Александр Александрович саха гимназията сөп хайысханан оскуола сайдан иһэрин, кэлин сылларга сүрдээҕин материальнай-техническай базата сүрдээҕин тубсубутун, саҥа куорпус үлэҕэ киирбитин астынан бэлиэтээтэ. Онон төрөппүттэр бары күүстэрин ууран гимназия  Өрөспүүбүлүкэ биир бастыҥ оскуолата буоларыгар  кыһаллалларын эттэ.

Саха гимназия 15 сылын бэлиэтиир дьоро киэһээтигэр ырыа-тойук дьиэрэйдэ, үҥкүү-битиини көҕүлүттэн туттулар, үлэлэригэр үрдүк ситиһиилээх гимназия үлэһиттэригэр наҕараадалар тутарылыннылар.

Сахалыы куттаах-сүрдээх, үөрэх кыһатыгар үлэҕэ, үөрэххэ үрдүк ситиһиилэри баҕарабыт.

Марианна Иванова,

Дьокуускай куорат Уокуругун дьаһалтатын  Үөрэххэ управлениетын специалиһэ